Na swoim posiedzeniu w dniu 28 sierpnia 2007 r. Zarząd Główny Polskiego Stowarzyszenia Prointegracyjnego „EUROPA” przyjął poniższe Oświadczenie:

1

Polskie Stowarzyszenie Prointegracyjne „EUROPA” wzywa wszystkie ugrupowania reprezentowane w Sejmie oraz wszystkich posłów do zagłosowania za samorozwiązaniem parlamentu w pierwszym możliwym terminie. Jakość polskiego życia publicznego i stan spraw w Rzeczypospolitej upadły do tak niskiego poziomu, standardy polityki tak daleko rozeszły się od wartości europejskich, że natychmiastowe odwołanie się do woli wyborców jest niezbędne.

Informacje podawane przez byłych członków rządu Jarosława Kaczyńskiego wydają nam się wiarygodne i korespondują z obserwacjami prowadzonymi przez PSPE w ramach prac nad „Księgą złych praktyk” w polskiej polityce.

Zarzuty nadużywania władzy i niegodziwości rządzących muszą być dogłębnie i bezstronnie zbadane przez sejmowe komisje śledcze – jeśli nie w tej, to w następnej kadencji. Ten drugi wariant zagwarantuje współpracę z komisjami organów i służb podległych rządowi.

Apelujemy do innych organizacji typu watch dog o stałe i wnikliwe monitorowanie działań władzy wykonawczej w okresie do zaprzysiężenia nowego gabinetu, a szczególnie w czasie kampanii wyborczej. To działanie o wielkim znaczeniu dla polskiej demokracji i procesu budowy społeczeństwa obywatelskiego. Wierzymy, że Polacy nie dadzą się nabrać ewentualne nieczyste triki i sztuczki, „haki”, przecieki i podsłuchy.

2

Po to, aby podobne nadużycia nigdy więcej nie mogły już zdarzyć się w polskiej praktyce politycznej, niezbędne jest:

• rozdzielenie funkcji ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego, wybór tego ostatniego na ściśle określoną kadencję przez parlament większością wymagającą zawarcia szerokiego kompromisu, wprowadzenie kadencyjności wszystkich prokuratorów;
• wprowadzenie znacznie zaostrzonych procedur zezwoleń na stosowanie środków operacyjnych takich, jak podsłuchy czy prowokacje;
• poddanie służb specjalnych bezwzględnej kontroli cywilnej, uniemożliwiającej także nadużywanie zwierzchnictwa nad tymi służbami przez aktualnie rządzących; zmniejszenie liczby tych służb i takie określenie ich kompetencji, aby niemożliwa była konkurencja między nimi;
• wprowadzenie prawnego zakazu udostępniania mediom operacyjnych filmów dokumentujących zatrzymanie podejrzanych;
• zorganizowanie wielkiego konkursu dla kandydatów do odtworzonej Służby Cywilnej, sprawdzającego kompetencje i predyspozycje, prowadzonego przez bezstronne autorytety, w którym będą mogli uczestniczyć wszyscy zainteresowani;
• wprowadzenie gwarancji niezależności mediów publicznych od polityków sprawujących władzę.

3

Jednocześnie dostrzegamy potrzebę gruntownej zmiany systemu politycznego Rzeczypospolitej. Aby mógł on skutecznie działać na korzyść Obywateli, musi mieć ich pełną akceptację. Musi zachęcać do uczestnictwa w sprawach publicznych. Muszą też zostać z niego wyeliminowane – i to w sposób systemowy - patologie życia publicznego. Przywrócenie Państwa Obywatelom uznajemy za najważniejsze wyzwanie nadchodzącego okresu!

Uważamy, że Obywatelom powinno zostać zaproponowane nowe całościowe rozwiązanie w postaci rozdziału Konstytucji pod tytułem „Sprawowanie władzy w Rzeczypospolitej”, który zastąpiłby obecne części ustawy zasadniczej opisujące role Parlamentu, Prezydenta, Rady Ministrów i samorządu terytorialnego. Prace parlamentarne nad tymi propozycjami powinny toczyć się w trakcie VI kadencji Sejmu - tak, aby zmiana Konstytucji mogła wejść w życie wraz z rozpoczęciem kolejnej, VII kadencji.

Opowiadamy się za zmianą systemu wyborczego do Sejmu – tak, aby zachęcał on Wyborców do udziału w akcie głosowania. Jesteśmy przeciwni wyborom większościowym w okręgach jednomandatowych; doświadczenia wielu społeczeństw pokazują, że to taki właśnie sposób wyboru umacnia przekupstwo polityczne i osłabia jakość klasy politycznej. Widzimy jednak sens wprowadzenia systemu mieszanego, gdzie Obywatel miałby większy niż dotąd wpływ na swoich przedstawicieli, a jednocześnie zasada proporcjonalności i gwarancje nierozdrobnienia wybranego parlamentu pozostałyby zachowane.

Demokracja jest ustrojem, w którym władzę sprawuje reprezentacja większości Obywateli, ale w sposób gwarantujący niedyskryminowanie tej części wyborców, która w wyniku elekcji stali się mniejszością. Dlatego też uważamy za konieczne wprowadzenie pakietu rozwiązań chroniących prawa mniejszości (opozycji), m.in. poprzez podwyższenie progu niezbędnego do uchwalania niektórych rodzajów ustaw, wzmocnienie usytuowania rzecznika opozycji w Sejmie, utrudnienie procedury zmiany Konstytucji, podniesienie wymaganej większości dla wyboru Marszałka i wicemarszałków Sejmu (możliwość skrócenia kadencji w sytuacji niemożności wyboru), a także sędziów Trybunału Konstytucyjnego. Niezbędne są procedury uniemożliwiające ignorowanie obywatelskich projektów aktów prawnych, dające gwarancje ich poważnego rozpatrzenia.

Za konieczne uznajemy umocnienie samorządu terytorialnego w Polsce. Potrzebne jest nadanie nowego impulsu powstaniu polityki regionalnej w Rzeczypospolitej. W tym charakterze samorząd województwa powinien zostać wpisany do Konstytucji, obok samorządu lokalnego, gminnego.

4

Szczególnie zależy nam na dobrej polskiej polityce europejskiej. Ostatnie dwa lata były czasem stale pogarszającej się pozycji Polski w UE, wywoływania, a następnie potęgowania konfliktów w stosunkach polsko-niemieckich i polsko-rosyjskich. Polska ponownie musi zająć miejsce wiarygodnego partnera, udowadniającego rozumienie sensu integracji w Europie. Polityka w tej mierze prowadzona przez rząd musi współgrać z jednoznacznie proeuropejskimi oczekiwaniami Obywateli.

Apelujemy do rządu RP, aby negocjacje nad Traktatem Reformującym Unię Europejską w ramach Konferencji Międzyrządowej UE prowadził przy stałych konsultacjach z opozycją.

Sprawą pilną jest także zapewnienie, że wielkie środki europejskie zostaną mądrze i w pełni wykorzystane dla rozwoju i modernizacji Polski, poprawy jakości życia Polek i Polaków, wzmocnienia społeczeństwa obywatelskiego i samorządu terytorialnego. Wymaga to odważnych decyzji rządzących, dobrych procedur i sprawnej administracji. Niemal roczne opóźnienie w dostępie do tych środków jest dowodem na to, że obóz dotychczas rządzący nie poradził sobie z tym wyzywaniem.

5

Zarząd PSPE upoważnia prezesa Stowarzyszenia do podjęcia pilnych rozmów umożliwiających Stowarzyszeniu i jego członkom udział w nadchodzących wyborach.